“Ma 2esmo tarbouch ya 2ebn l charmouto”

ma2ta3 zghir mn fiction mtarjamé lal Lebnéné 3am 2ekteba bl Frenséwé

Jad Abdallah
5 min readJun 15, 2019

Jamal Bacha ken yetmaniak 3al a2alliyet. Kéno ysé3dou bawissin l tyéz metl l 3adeh. Bi awwal 7arb l’1914 kéno l 3esméniyin ye2ma3o azghar sawra tsir. Ata3o l ame7 3an l diya3. B wa2ta ma 7emelo raso la Bou Wékim. Ra7 3a Roger Bek yalleh ken 3am ykhazin ame7 3endo ta yerja3 ybi3 3al 3aleh. Kafno, aw l majé3a b jabal lebnén kénit b achadda. Met noss sekkén l jabal. Kirillos yalleh kenet echteghil 3endo kén zelmit Roger Bek l 7afid. Eben ebno la Roger Bek l kbir. Ma tghayyar chi mn wa2ta. Ba3do l 7afid l zghir b nafs l 3a2ilyeh. Bi cha22i3 mazout, benzine w ame7 bl iyyém l m2ayyra. Bi cha22i3 chou ma baddak ta yerja3 ybi3. Bou Wékim kén bya3rif Kirillos chakhsiyan. Ma kenet 7ebbo ktir la hal air Kirillos. L kén khasso aw la2, lézim et2akad kenet mnl 2ossa.

L’ba3erfo eno lezim wéejih hal jamé3a… 3a rawa2… mch kif ma kén.. haydol cartel w nés khetrin.. 7atta law ba3rif kam wa7ad mennoun.. w min ana aslan ta wéjehoun? Manneh 7adan.. zalameh mem7eh.. ma 3endeh 7atta ra2eh siyeseh wala cheghel metl l khale2.. 7atta TV l Grundig ba3edneh 3am 2assit b rabbo.. w 2aslan ba3do ma byel2at gheir l Tele Lumiere w ize3it 2aghaneh 2oborsiyeh… Mn mayleh kén chi mnih 2enneh manneh 7adan… Heik ma bi 7esso 3layeh kif 3am re2eboun.. Mn mayleh tenyeh mch mnih enneh mem7e.. Bta3rif l wa7ad lézim ykoun 3endo dor 3a hal kora l aridyeh.. Ahdéf 7ayét w hale 2echia haydeh…

Kén lézim el7a2 kheit l a7dés.. Ma fi gheir 7all.. Ken lézim ballich mn 7ayy l Salibiyin.. Azghar 7ayy kén bl day3a.. Kén honik yelta2a deyman ma3 Charbel Kirillos.. Kel a7ad ba3d l 2eddés.. b 4 Nissén ma eja Bou Wékim 3al 2eddés.. Wala ra7 3end beit Kirillos.. T2awass darbein b rasso 3al daraj l bi tall3ak 3a Mar Geryis. Kirillos mnl no3 yalleh bet7ebb tebzo2 3leh. Houweh w 3aylto. Heik betwa22foun 3al 7eit 3a rawa2 w btebzou2 3a wejjoun bl dor. Wa7ad wara l teneh. Kirillos hal pimp ma b 7ayéto 3eri2.. 7atta ma3 kl mesriyéto.. Tkoun kalbo lal Bek bi kaffeh…

Eltello la chauffeur l taxi ykawwi3 w ynazzelneh 2eddém dekkenit Fransa Dib. L 7ayy 3emro te2riban 900 seneh bl nesbeh 2eleh. Khele2 kam seneh ba3ed ma l Baba Urban L Téneh da3a la awwal 7amleh Salibiyeh 3a chare2 l Ba7er l Metwassit. Kheli2 l 7ayy ba3ed jemlet “Deus Vult!” senet l 1095. W mét ba3ed jemlet “Ma esmo Tarbouch ya 2ebn l charmouto” bl 1995. 3al add 900 seneh.

“Deus Vult” — 2eza Alla Bi Rid — sarakh jaycho la Urban L Téneh bi 25 Techrin 1095. 2ejo 3al manta2a 3al Ared L M2addassé. Fi mennoun ma 7abbo ykaffo. We2fo 3enna bl day3a 3a 7affet l wédeh. La2yo fia banét bachertoun bayda. Banét bi oumo bakkir ta y2attfo za3tar 3a 7féf wédeh Kadisha. Cha3roun tawil w de7ektoun 7elweh w né3meh. Fakkaro eno weslo 3al Ard l M2addassé. W be2eh kam wa7ad 3enna. Tkétaro 3a 7féf l wédeh b ri7t l za3tar. W kheli2 7ayy l Salibiyyin w ma tghayar esmo la liom.

Yallé wessil 3am ye7ké Langues d’Oc aw Sicileh sar ye7ké Seryéneh. L Salibiyyin yalleh 2ejo mn Jnoub Oroppa deghreh t3awwado. Khsousan yalleh jéyin mn bléd l Metwassit. Metel Italia. Yalleh kén y2oul zaffaranna bl sicileh sar b souhouleh y2oul za3parin bl Seryéneh. 3am etkhayyal lech hal kam wa7ad be2yo. Ma fi gheir jawéb wa7ad byejeh 3a rasseh. Li be2yo henneh a7féd Hannibal w Julia Maesa w Caracalla w l be77ara l Fini2iyé li mn 3000 seneh baramo l Metwassit.

Azghar 7ayy bl day3a 7ayy l Salibiyin. Bi dall fadehé. Mn 900 seneh la 2ékher 7areb ma ktir tghayyar chakl l a7ya. 7atta l néss ma tghayyar chakla. Ella la ba3ed l 7areb. Abel, kén yalleh yetjawaz mn gheir 7ayy y2oulo 3an emmo charmouta. Ékher kamm seneh saro yetjawwazo chabéb 7ayy Mar Mtanios w 7ayy l B3oul mn banét 7ayy l Salibiyin. L kell kén baddo yetjawwazoun. Bachretoun betlammi3 w cha3roun tawil. Bi oulo enno mn henneh w zghar, emmétoun medreh chou byedhanouloun. Bi dallo m7azfin 3a bachretoun.

Dekennit Franssa Dib sakkarit bl 1998. Ebna Simon ken ktir ja7ech ta ya3rif ydir dekkeneh. Ma ken fi 7ada 3al tari2. Abel kénit Franssa Dib l wa7ideh l tbi3 Ras l 3abed. Kenna nebla3 b le2meh chi tleteh arb3a.. Ras l 3abed ghayyar esmo bl 1995. B nafs l fatra b Oroppa kénit l a7zeb l chouyou3iyeh 3am tetkhabba w tetlaflaf b a7zeb echtirakieh. Bi asemeh kamén ma2bouleh aktar.. Fatra weskha kénit.. B day3etna “Ras l 3abed’ sar esmo Tarbouche kamén.. Iyyém l assémeh kénit haydeh.. Kén fi 7amleh wa2ta 3al assémeh.. Kénit yemkin 7amlet marketing 3amleta wa7deh hippiyeh meche3ra ta ysir l moujtama3 met2abbal aktar l afkar l mhazzabeh w hale chia haydeh l ma ela ta3meh.. Franssa Dib métit kamm nhar ba3ed hal rebranding putsch.. yalleh akid ma zabat.. La2enno ba3dna kellna mn oul “Ras l 3abed”… Kellna mn 3ada Albert Tannous.. Hal zebbél..

Franssa 3enda l dekkeneh mn senet l 1943. Kénit tsé3id jawza. Mét houwweh w 2ebno l kbir b sawrit l ’58. Be2eh 2ebna l zghir Simon yekhod bl tar. B laylet 3id l 3adra wl rssass mnl ared lal sama nezil Simon 3a beit Abou Rouménos. Kén houweh w Rouménos 3am yechrabo 3ara2 3al balcon. Kharda2oun b Thompson M1921. Talla3 jetatoun 3al jnayneh w chél mennoun kebbéyit damm. Jéb l kebbeyeh la Franssa. Cherbeta kella.

Franssa Dib cherbet damm. Heik kénit tsir l vendetta. Bas 7amlit l rebranding ataleta w khatafetla rou7a.. 3achit arba3 aw khams 7roub.. Bass métit bi 2awsakh 7areb. 7areb l modernism… Modernism fadeh w bala lone.. Kaffa 3ala chou be2eh mnl 3awéyid 2adimeh yalleh ma 2ezyit 7adan.. Kell hayda ta7et chi3ar universalism bi zahhi2.. Fransa Dib 2aletlo b ghassit aleb la Albert Tannous “Ma esmo Tarbouch ya ebn l’charmouto”. Chaddit 3al “o” l Fini2eh.. Hayda l “o” yalleh bi massil 7erriyet l te3bir la2eno ba3do la liom ma mét. Ba3da l 3alam btelefzo 3enna bl day3a.. L “o” yalleh da77a kermelo Bou Wékim w yalleh byersom l khatt bein l kheir wl charr..

--

--

Jad Abdallah

allergic to quotes — artisanal mediterranean cuisine enthusiast — part time trading part time writing